1942 de doğan çok fazla kitabın ve sohbetin olmadığı bir evde büyüyen Helen Garner The Fatih Escort Guardian tarafından Avustralya nın yaşayan en büyük yazarı olarak isimlendiriliyor Gerek kurgu gerek kurgu dışı alanda pek çok eser üreten Garner ın Türkçeye çevrilmiş üç kitabı var ‘Çocuklar İçin Bach’ Fatih Escort Bayan ve ‘Misafir Odası’ isimli romanlarının akabinde son çevrilen yapıtı ‘Benim Katı Yüreğim’ ismini taşıyor ‘Misafir Odası’nı Roza Hakmen öbür iki kitabı ise Darmin Hadzibegovic çevirdi
‘Benim Katı Yüreğim’ Garner ın Escort Fatih 14 hikayesinden oluşan bir kitap Hikayelerin geneline baktığımızda karşımıza ferdi açmazlardan doğan birtakım temaların çıktığını görüyoruz Bunları en kaba manada iletişimsizlik melankoli yalnızlık jenerasyon çatışması vs üzere başlıklara ayırabiliriz
‘SİZE ETTEN BİR YÜREK VERECEĞİM’
Kitaba ismini veren hikayeyle başlayalım ‘Benim Katı Yüreğim i özetleyen en âlâ cümle Hezikiel de geçen şu ayettir sanıyorum İçinizdeki taştan yüreği çıkaracak size etten bir yürek vereceğim
Öyküdeki bir karakterin ağzından çıkan bu ayet şu yüzden kıymetlidir Hikayede kalben bitmiş fizikî olarak da bitmek üzere olan bir evlilikle karşılaşırız Bayan buna karşın olabildiğince rasyonel kalmaya çalışır Hislerine teslim olup üzülmemek için bilinçsiz bir gayret içine girer O denli ki genç bir bayan meskeni arayıp kocasını sorduğunda ya da ufak bir kazadan dolayı çocuğunun canı yandığında bile misal bir hale bürünür Bunun üzerine çocuğu Canı yanmış birini nasıl avutacağını bilmiyorsun diye ona çıkışır Haklıdır da zira bayan kendini de birebir umursamazlıkla avutmaya gayretler
‘Bizim Söylediğimiz Sözler’ isimli hikayeyi de bu minvalde değerlendirdiğimizde benzeri bir sonuçla karşılaşırız Burada ufak bir mesken kazasından dolayı parmağını kesen bir bayanın pek adeti olmamasına karşın bir operaya gittiğini okuruz Bayan operada alımlı bir adamla karşılaşır ve adam bir yara bandıyla bayanın parmağını sarmak istediğinde bayan A gerek yok sağ ol Kendim yapabilirim der Lakin şunu da düşünmeden edemez Bu onun temel söylemek istediği değil bütün bayanların yaptığı gibi söylemesi gereken bir cümledir
Ancak sonra gardını indirir ve Yara sarmayı sever misin diye sorar Aslında bu bir soru değil bir temennidir Alışılmış kadınların söylemeleri gereken sözler bu kadarına müsaade verir
Bu çelişkinin yarattığı duygusal gelgitleri ise ‘Sanat Önemli’ isimli hikayede apaçık görürüz Uzun vakittir arkadaş olan orta yaşlı ve yalnız iki bayandan biri sohbetin ortasında şöyle der Fikirlerimin çılgınca olduğunu düşünmeyecek bir erkek istiyorum Hiç kimsenin görmediği tarafımı görecek bir erkek istiyorum Bana bakacak ve beni sevecek bir erkek istiyorum Bir yetişkin istiyorum
Ancak başkası Bizim üzere bayanların bu türlü erkeği olmaz der Erkekleri bunları yapmaktan alıkoyacak bir şey yaptık biz kendimize Gerçi bu dediklerini yapacak erkekler de var Lakin öylelerini de biz hor görüyoruz
BERABER YENMEMESİ GEREKEN YİYECEKLER
Garner ın hikayelerinin bir öbür kıymetli tarafı da karakterlerinin genelde ketum olmasıdır Natürel burada ketumluktan kastettiğim şey karakterlerin kendilerini bağlantıya kapamaları değil tersine daima alakasız sorunlar üzerinde konuşmalarıdır
Örneğin ‘Karanlık Aydınlık’ isimli hikayede vaktiyle Amerika ya gitmiş orada kendine farklı bir hayat kurup toprağından kopmuş birisi hakkında bir hikayeyle karşılaşırız Birinci çoğul şahıstan yazılan bu hikayede okuduklarımız yarı dedikoducu yarı röntgenci bir göz tarafından aktarılır Kıskançlık ile imrenme iç içedir Övmek ile yermek de o denli
Ne var ki anlatıcı Amerikalı nın düğününe gittiğinde gerek kıyafetleri gerek hali tutumu yüzünden kendini rahatsız hisseder Onunla yanlışsız düzgün konuşamaz bile Böylelikle biz de asıl kimin kime yabancılaştığı sıkıntısına dair düşünmeye başlarız
‘Paris te’ isimli başka bir hikayedeyse pazar günü dışarı çıkmak isteyen bir bayanla meskende kalmak isteyen bir erkeğin tansiyonlu bir gününü okuruz Fakat bu tansiyon kelama dökülmez dahası farklı bir bahis üzerinden ne yemeği yapılacağı üzerinden bir tartışma yaşanır Dolapta yalnızca balık ve Bürüksel lahanası vardır Yemeği hazırlamaya kalkan adam bu ikisinin birbiriyle uyumlu yiyecekler olmadığını fakat yalnızca birini yaparsa da doymaya yetmeyeceğini söyler Bayan ikisinin bir arada yenmesinde bir sakınca görmez Fakat adam yiyeceklerin uyumsuzluğu konusunda çok serttir
İkili ortasındaki bu tartışma uzar da uzar Ne bir uzlaşma sağlanır ne de bir tahlil bulmak için alışverişe çıkılır zira ikisi de içten içe bilir ki asıl uyumsuz olan şey balıkla lahana değil kendileridir
Garner Batılı ve kentli bir müelliftir Onun hikayelerinde bunun izlerini rahatça görürüz ‘Benim Katı Yüreğim’ sıkıntılarıyla yüzleşme cüreti gösteremeyen orta sınıfa mensup pek çok bayanın ve erkeğin çatışmalarından ortaya çıkan hikayeler sunar bizlere
Meraklısına duyurulur