Bahar Göçer
İnsan işini sevmediği vakit çalışmak ıstırap haline gelir Her gün bu sıkıntıyı çekmek Alanya Escort omzunda ağır bir yük taşımak üzeredir Uzmanlara nazaran bu cins gerilimlere daima maruz kalmak insan ömrünü kısaltan bir şeymiş Çalışma hayatım boyunca pek çok farklı işte çalıştım farklı tecrübeler yaşadım Alanya Escort bayan İş yerlerinin hiçbiri çok yeterli değildi lakin çok makûs de değillerdi bir istikrar vardı ve birbirlerine benziyorlardı Uyguna ve berbata dair aşağı üst neler yaşanacağı bilinirdi ve sanırım bunlar kabul Escort Alanya edilebilir düzeylerdeydi
Ancak son vakitlerde durum hiç iç açıcı değil Beşerlerle konuştuğumda çoğunluğu işlerinden nefret ediyor ve çoklukla sebep olarak beşerlerle çalışmanın ve bağlantı kurmanın çok yorucu olduğunu gösteriyorlar Ağır çalışmak zorlamıyor tempolu çalışmak ağır gelmiyor insanları yıpratan şey etrafındaki beşerlerle kurdukları bağlantılar Herkes benzeri şeylerden şikayetçi zorbalığa maruz kalmak anlaşmamak anlaşılmamak ortaklaşamamak üzere durumlar İş hayatının koşulları son yıllarda değişmeye başladı insanların bir kısmı aksiliklere maruz kalıyor bir kısmı da bu aksilikleri yaratıyor
Yıllardır İzmir’de yaşayan ve çalışan biri olarak söylüyorum kentin kendine mahsus bedelleri ve prensipleri vardı Bu kıymetlere nazaran yaşamak hayli keyifliydi Beşerler birbirlerine değer verir ve yardımcı olurlardı İş hayatında da yazılı olmayan lakin herkesin uyduğu kurallar vardı Bu kurallar bir halde bilinir hürmet gösterilir ve uygulanırdı En aymazlar bile bu kurallara hürmet gösterir ve ahenk sağlardı zira toplumsal baskı hissederlerdi Fakat son vakitlerde işler değişmeye başladı Bu yazılı olmayan kurallar artık sık sık ihlal edilir göz gerisi edilir ve önemsenmez oldu Aslında bir kısım beşerler bırakın yazılı olmayanları yazılı kurallara bile uymamaya başladılar
SAYGISIZLIK YAPARKEN HİÇ YÜZLERİ KIZARMIYOR
Birkaç yıldan beri tuhaf meseleler oluşmaya başladı Şu sıralar etrafta o denli olaylar yaşanıyor ki değme sinema mevzularına taş çıkarırlar Sinema izlerken Yok artık dediğimiz olaylar iş hayatında şahsen yaşanıyor Bir kısım beşerler bu olağandışı kıssaları yazarken bir kısmı da bunlara maruz kalıyor Beşerler ikiye bölünmüş durumda kendi kurallarını uygulayanlar ve bunlara maruz kalanlar Bu kendi kurallarını uygulayanlarla bağlantı kurmak neredeyse imkansız kendinizi söz edemiyorsunuz Dünyanın en bilgili insanları olduklarını sanıyorlar her şeyi kendilerinde hak görüyorlar Saygısızlık yaparken hiç yüzleri kızarmıyor Öylesine büyük bir iktidar hırsı var ki onun dışındaki bütün insanları böcek üzere görüyorlar Hakikaten bu derece uç karakterler yeni oluştu Kültürel erozyon denilen şey bu olsa gerek
Çevremde iş hayatında yaşanılan makûs tecrübelerle ilgili öylesine çok kıssa var ki Bu yaşananlardan bir kısmı insanları şaşkın bırakırken bir kısmı da bu şaşkınlığın sonlarını zorlayarak istikrarsız davranışlara devam ediyor Tek başına çalışan bir elektrik ustası Z jenerasyonu bir işverenin işini yapıyor Ustanın evvelce gelen bir iş kültürü var Çalışma hayatında bir sürü defa ahlaksızlık ve aymazlık görmüş lakin böylesi yoktu diyor anlatırken yaşadıklarına inanamıyor Bu kişinin para için her şeyi yapacak durumda olduğunu bütün karakterinin paraya endeksli olduğunu söylüyor Evvel beni aşağıladı yaptığım işi yerden yere vurdu diyor Öylesine aşağıladı ki şaşkınlıktan verecek karşılık bulamadım ortada bir kendimi savunabildim o kadar diyor İş beşerinin sıkıntısı vereceği parayı eksik vermek ve bir kısmını kırmakmış Onca şamatanın hedefi oysa buymuş diye anlatıyor Akabinde iş beşerinin ustaya işi düşüyor Açıyor telefonu güya o konuşmalar hiç olmamış üzere inanılmaz öven ve yücelten bir konuşma yapıyor Usta yeniden şoka girdim ve verecek karşılık bulamadım diyor Evvelce insanların yapabileceği dengesizliklerin bir sonu vardı diyor Berbatsa makûs olduğunu bilirdik şimdilerde yapabileceklerini kestiremiyorum diyor
YALAN OLDUĞU ORTAYA ÇIKINCA ALDIRMIYORLAR
İş hayatında palavra söyleme alışkanlığı da yaygınlaştı çok kolay palavra söyleyen bir güruh var ve palavrası ortaya çıksa dahi umursamıyor Palavrası ortaya çıkınca olağan bir davranış üzere hiç rahatsız olmuyorlar Evvelce kim olursa olsun palavrası ortaya çıksa utanır telafi etmeye yahut palavra olmadığına dair ispatlar sunmaya çalışırdı Lakin şimdilerde bunlar umursanmıyor
Küçük bir esnaf anlatıyor 200 çalışanlı büyük bir şirketin borcu varmış Büyük şirket paranın ödeme tarihinde hiç parası olmadığını şirketin önemli badirede olduğunu söylemiş 200 çalışanlı büyük bir şirketin bu türlü bir parayı ödememesi hiç mantıklı görünmemiş esnafa ve normalinde o iş nakit çalışılan bir işmiş Çalışanlar da patron de öylesine ısrarlı ve dengeli konuşmuşlar ki küçük esnaf şirketin durumunun yeterli olmadığına inanmış ve alacağını ertelemiş Birkaç gün sonra iş yerine tekrar gittiğinde iş yerinde yeni ve kıymetli makineler görmüş Yıllar içinde paramız yok diyenlerin sonraki gün lüks otomobiller aldığını da gördük lakin bu farklı bir durum diyor İş insanı ve tüm çalışanlar palavra olan durumla ilgili o denli inandırıcı konuşmuşlar ki esnaf Kabul ediyorum çalışana bu türlü söyletmiş olabilirler lakin bu inandırıcılık için böylesine organize ve ikna edici davranmaları beni çok rahatsız etti bu çok acayip bir durum diyor
İş hayatında yaşanan kültürel erozyon çalışanlar için önemli bir meseledir Natürel onlarda ortalarında absürt kıssalar yaratıyorlar
Şirket çalışacak eleman arıyor Bir genç işi kabul ediyor şirketle kontrat yapıyor sonraki gün sabah işe gelmiyor İş yeri öğle vakti zorla uyandırıyor ve işe öğle saatlerinde gidiyor İkinci gün çok fazla alkol aldığı için iş yeri çalışanı hastanede buluyor ve alıp işe getiriyor Bu türlü böyle 1 hafta boyunca her gün işe öğle saatlerinde geliyor ve sonunda iş yeri dayanamayıp işten çıkarıyor Üstüne bu eleman işten çıkarıldı diye fırça atıyor
Bir şirketin muhasebecisi etraf mühendisini çağırıyor İşini âlâ yapmadığını söyleyip bayağı azarlıyor Mühendis çok rahatsız oluyor patrona gidip istifa etmeye çalışıyor Patronun durumdan haberi yok sonra anlaşılıyor ki muhasebeci mühendis üzerinde tahakküm kurmaya çalışıyor
Bir şirketin kısım müdürü asistanını daima olarak aşağılıyor küçümseyici sözler kullanıyor Kızcağız artık canından bezmiş Sonunda öteki bir iş buluyor ve müdüre durumu bildiriyor Müdür ne dese beğenirsiniz Buradan rahat iş yeri mi bulacaksın
ŞİRKETLERİN BİRÇOKLARINDA GÖRÜNMEZ BİR BASKI VAR
Şirketlerin içi kaynayan bir kazan üzere iş bilmeyen liyakat sahibi olmayan beşerler iş yerlerinde yetkili durumlarda çalışıyor beşerler birbirinin ayağını kaydırıyor birbirlerine ruhsal şiddet uygulayanları var Şirketlerin birçoklarında görünmez bir baskı var Çalışanlar daima bu baskı altında yaşıyor Natürel bu baskı acayipliklerin gelişmesini pekiştiriyor
Benzer örneklerden bir sürü var Hepsi birbirinden absürt Evvelce de iş hayatı zorluydu ve birçok olumsuz durum vardı lakin günümüzde yaşananlar farklı bir düzeyde Bunlar insanların akıl sıhhatini etkiliyor ve önemli manada inanç sarsıyor Güvensizlik o denli üst boyutta ki düzgün çalışmak da işe yaramıyor zira düzgün çalışanlar da en küçük bir yanlışta birebir kategoriye konup birebir muameleye tabi tutuluyor Sapla saman birbirine karışıyor birçok vakit En ufak bir küsurda işini uygun yapanlar da suçlanıyor ve eleştiriliyor Bu durumlardan etkilenmeyen yok üzere Beşerler birbirine karşı ziyadesiyle ön yargılı Herkes potansiyel yalancı ve potansiyel hırsız muamelesi görüyor Öbür taraftan gemisini yürüten kaptan Bu kadar birbirine bağlı iş yapan kurum ve tertibin birbirlerine karşı hiç itimatları yok
Eskiden kelamlı yapılan işler için artık mukaveleler noter onayları ve öteki yasal dokümanlar kullanılıyor ki taraflar kendini garanti altına alsınlar Zira evrak olmadan iş yapıldığında sonucun hüsran olacağı düşünülüyor Bu haklı bir telaş çünkü evrak olmadan parası ödenmeyen ve batmış iş yerleri ve beşerler var Bu aksiliklerden en çok etkilenenler kuşkusuz öncelikle çalışanlar sonrasında ise küçük iş yerleri Örneğin inşaat kesimi şu periyotta en kârlı bölüm Müteahhitler işlerini çoklukla taşeronlara yaptırıyor Taşeronlar küçük şirketler ve çok paraları yok Taşeron işverenleri da aslında çalışanlardır Müteahhitler taşeronların parasını ödemiyor Taşeronlar küçük oldukları için kendi yağlarıyla kavruluyorlar ve gereksinimleri olan paraları alamayınca batıyorlar Büyük şirketler parayı çoğaltmayı uygun biliyorlar Parayı geç ödeyerek öbür yerde değerlendirirken küçük şirketler sıkıntı durumda debeleniyor Büyük şirketlere baktığınızda üç kuruşun bile hesabını yapıyorlar Çalışanın sigortasını 1 gün geç yapmayı kâr sayıyorlar
Para kadar kıymetli olan bir öteki şey de koltuk sevdası insanları ziyadesiyle tesiri altına alıyor Koltuğa oturan ayrıcalıklı olduğunu sanıyor Bir kısmı da liyakatsiz bu koltuk sahiplerinin Hem işten anlamıyorlar hem de ahkâm kesiyorlar Birebir biçimde büyük şirketler küçük şirketleri ezme konusunda epey başarılılar Bu hırs beraberinde bir sürü olumsuz durumun yaygınlaşmasına neden oluyor O koltuk hırsı bazen para hırsından bile daha yüksek oluyor İş hayatı ikiye bölünmüş durumda bu duruma karşı duranlar kendilerini pak tutmak için uğraşanlar var bir tarafta Lakin bu güç bir istikrar zira herkes birbirine karşı savunma geliştirmeden yaşayamıyor Gün geçtikçe sarmal yayılıyor Güya bulaşıcı bir hastalık üzere çalışma hayatındakileri yavaş yavaş tesiri altına alıyor
Psikiyatristler ortasında yaygın olan bir kelam vardır ‘Bize gerçek hastalar gelmez Gerçek hastaların hasta ettikleri gelir ‘ derler Aslında psikiyatriste başvuran bireylerin ekseriyetle olağandışı davranış gösterenlerin hasta ettikleri bunlara maruz bırakılan bireyler olduğunu söylüyorlar Sahiden o denli bu durumlara dayanamayan bir sürü insan var ve kimileri bununla ilgili yaşadığı şeylerden berbat etkileniyor Bu karmaşada yaşamak kolay olmuyor ve kimileri daha fazla zorlanıyor Sonuç olarak Türkiye’de antidepresan kullanımı ile ilgili bilgiler Sıhhat Bakanlığı tarafından yayınlanmaktadır Bu bilgilere nazaran her yıl antidepresan kullanımı artıyor ve 2023’te de daha da artış göstereceği bekleniyor Bu artışın bir sebebi de çalışma hayatının geriliminden kaynaklanıyor Evvelce mobbing yaygın olarak gündemdeydi bir kısım çalışanlara bâtın bir şiddet uygulanıyordu ve beşerler bunu kanıtlamak için uğraşıyorlardı Artık şiddet bence zımnî değil açıktan yaşanıyor
ALT YAPI VE ÜST YAPI SORUNU
Sorunun temeli Marx’ın teorize ettiği üzere alt yapı ve üst yapı sıkıntılarının alakasına dayanıyor Avrupa’da asla müsaade verilmeyecek olan bu kültürel erozyon ve çalışma hayatının yaşadığı bu kahırlar iktisadın bozulmasının yansımasıdır Alt yapının bozulması üst yapının kültür davranış eğitim vb bozulmasına neden oluyor Sonra üst yapı bozulduğunda ilkesellikten saparak tekrar alt yapıyı bozuyor Bir hareket düşünün daima tıpkı daireyi dönmeye devam ediyor ancak dairenin dışına çıkıp yol almayı beceremiyor
Elbette ki bu sorunun temel nedeni sistemsel olsa da bu gerçeği kabul etmek ve duruma ayak uydurmak mantıklı değil Sistem değişmeyeceğine nazaran bu tıp kültürel erozyona dahil olmak yahut olmamak biraz da ferdî tercihlere kalıyor Dahil olmamak kuşkusuz daha güç olacaktır fakat hakikat yolu seçmek ve prensipli olmak için uğraş sarf etmek değerlidir Ayrıyeten bu döngüye girmeyen ve dışarıda kalanlar en az dahil olanlar kadar çok Bu dışarıda kalanlar sayesinde aslında iş hayatında birtakım işler hala düzgün yürüyor Yeniden bu durumu kabul etmeyenler sayesinde beşerler biraz daha rahat nefes alıyor ve gençlere doğruyu yanlışı gösterme bahtı oluşuyor
Z neslini takdir ediyorum İçlerinden birçoğu son derece hassas Hayvan sevgisi ve etraf şuuru onların sayesinde ülkede farkındalık yarattı ve pahalı kılındı Bu jenerasyon hayvan haklarına hürmet gösteriyor ve etrafa ziyan vermemek için ihtimam gösteriyor Kendi haklarını savunmayı yeterli biliyorlar İş yerlerinde bile istedikleri her şeyi elde etmek için gayret ediyorlar ‘Biz buradayız ve taleplerimizi duyun ‘ diyorlar Lakin öteki taraftan bu genç neslin kimileri bu olumsuz kültürel değişime daha kolay ayak uydurabiliyor Para hırsı prensipsizlik ve şiddet eğilimine kendilerini çabuk kaptırabiliyor Kimilerinde büyük bir gelecek korkusu ve kendilerini inançta hissetmeme durumu güç hırs para vb üzere insanı olmayan kavramlara daha meyilli olmasını sağlıyor Bilhassa bu gençler için ve onlara daha yeterli bir miras bırakmak ve çalışma şartları yaratmak için pak olan tarafta kalmak çok bedelli
Sonuç olarak ruh sıhhatini koruyarak çalışmak ve unsurları benimseyerek ayakta kalmak günümüzde hayli zorlayıcı Umarım bunu değiştirmek için bir şeyler yapılır ve kültürel erozyona dur denir Çünkü bu gidişatı hiç güzel değil
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
