Çok garip bir durum var
Zamlar bir yandan fiyatlar coşmuş gidiyor alım gücü düşüyor
Emekli Sakarya escort 7 bin 500 lira ile geçinmeye çalışıyor Milyonlarca emekli ve taban fiyatlı açlık sonunun altında maaş alıyor
Ancak öbür yandan tüketim sürat kesmiş değil
E ticaret canlı AVM’ler kalabalık Beyaz Adapazarı escort eşya satışları artıyor Restoranlar kafeler boş değil
Millette şöyle bir fikir var Ödeme gücümüz varken alalım yoksa daha da pahalılaşacak hiç alamayacağız
Sosyal medyada en az bir yıllık stok teklifinde Sedirvan escort bulunanlar mı istersiniz et peynir için derin dondurucu teklifinde bulunanlar mı ya da öyle olmaz tuvalet kağıdı deterjan sabun şampuan üzere akmaz kokmaz eserleri istifleyin diyenler mi Herkesin bir biçimde stoklama yaptığı belirli oluyor
OTOMOBİL SATIŞLARININ REKOR KIRMASINA NE DEMELİ
Otomobil satışlarına bakın Rekor kırıyor
En ucuzu 800 bin liradan başlıyor
Bu yılın birinci 7 ayında araba ve hafif ticari araç satışları geçen yılın tıpkı devrine oranla yüzde 63 arttı Yalnızca Temmuz’dan Temmuz’a artış yüzde 115 oldu Satışlar 10 yıllık Temmuz ortalamasında ise yüzde 83 arttı
Peynir ekmek üzere sıfır araç satılıyor
Lüks araba satışlarına bakalım çok farklı
İlk yedi ayda Maserati satışları yüzde 327 Lamborghini yüzde 233 Bentley yüzde 122 arttı
GELİR ADALETSİZLİĞİ ARTIYOR VARLIKLI DAHA ZENGİNLEŞİYOR
Bu ne demek Enflasyonist ortamda zenginin daha varlıklı olması gelir adaletsizliğinin artması orta sınıfın erimesi demek
Hazine eski müsteşarı iktisat ve romanlarıyla çok satan kitaplar listesinde en üst sıraları adeta parselleyen üstat ekonomist Dr Mahfi Eğilmez bu türlü bir ortamda tüketimdeki canlılığı lükse olan ilgiyi yedi hususta sıralıyor Özetliyorum
1 Fiyatlar daha da artacak kanısıyla enflasyondan kaçmak için tüketim yapılıyor
2 Birden fazla kişi resmi enflasyon oranına inanmıyor birikimi erimesin diye gayrimenkul araba döviz altın alıyor
3 Ulusal gayrisafi yurtiçi hasılanın GSYİH üçte biri olan kayıt dışı çok lüks alımlar ve harcamalar yaparak parasını aklıyor
4 Sistem dışındaki altın 300 milyar dolar ve döviz 150 milyar dolar çeşitli nedenlerle sisteme dahil oluyor
5 Yabancılar kanalıyla döviz girişleri ve gayrimenkul alımları gerçekleşiyor
6 Toplumun sırtına borç yüklemiş olsa da köprü yol kent hastaneleri havalimanları üzere büyük kamu yatırımlarında çalışanlar yüksek geliriyle harcama yapıyor
7 Pandemi nedeniyle araba yazlık mesken alıp meskenden çalışmayı sürdürenlerin yarattığı talep var
DERİNCE SİLOSU PATLAMASI GLOBAL BESİN KRİZİ İÇİN SABOTAJ MI
Başka bir değerli hususa geçelim Toplumsal medyada internet sitelerinde kimi şahıslar global kapitalizmin denetimli bir besin krizi hazırlığında olduğunu tez ediyor
Bu argümanları savunanlar özetle şöyle diyor
Derince’deki silo patlamasından sonra Fransa’nın La Rochelle kentinde tahıl silolarında yangın çıktı dört silo kullanılamaz hale geldi Rusya tahıl mutabakatından ayrıldı Ukrayna’nın tahıl depolarına atak sürüyor Son olarak 17 Ağustos’ta Rus insansız hava araçları Ukrayna’nın tahıl ihracatı için hayatî kıymet taşıyan Tuna ırmağı üzerindeki Reni limanına taarruz düzenledi ve limanda bulunan tahıl siloları ağır hasar gördü Türkiye ve kimi ülkelerde buğday tarlaları yanıp duruyor Bunlar tesadüf olamaz Denetimli bir besin krizi şekilleniyor global tahıl piyasası manipüle ediliyor
THE ECONOMIST İN MEŞHUR KAPAĞI YENİDEN PAYLAŞIMLARDA
Bu görüşte olanlar daima olarak paylaşımlarında The Economist mecmuasının 21 Mayıs 2022 tarihli Yaklaşan besin felaketi başlıklı kapağını hatırlatıp kuru baş biçiminde resmedilmiş buğday tanelerinin yer aldığı kapak görselini de kullanıyorlar
The Economist mecmuası bir yıldan uzun müddet evvelki bu kapak konusunda Rusya Ukrayna savaşından evvel bile pandemi iklim değişikliği ve güç krizi nedeniyle global besin sisteminin büyük ziyan gördüğünü arz zincirinde bozulmalar yaşandığını yazmıştı
O devir Ukrayna’nın tahıl ticareti neredeyse büsbütün durmuştu Rusya’nınki tehlike altındaydı O vakit geçen yıl Mayıs ayının ortası Londra Borsası’nda buğdayın tonu 361 dolar ile tarihi tepeye çıkmıştı
DURUMLAR DEĞİŞTİ FİYATLAR DÜŞTÜ ÖNEMLİ BİR ARZ SORUNU YOK
Şimdi durum biraz değişik Karadeniz tahıl koridorundan geçen aya kadar bir yıl boyunca Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı yapıldı Arz konusunda çok önemli bir kasvet yaşanmadı Buğday fiyatları inişe geçti Eylül ayında 300 dolara yaklaştıktan sonra başlayan iniş sürecinde Haziran başında 172 dolara kadar indi Temmuz sonunda 200 doların biraz üzerine çıktı 18 Ağustos prestijiyle 186 dolarda Geçen hafta fiyatlar yüzde 3 9 arttı Lakin son bir yılda yüzde 26 düşüş var
Bilindiği üzere Karadeniz tahıl koridoru mutabakatını Rusya geçen ay bozdu Ukrayna’ya tahıl ithalatı için gelecek gemileri düşman gayesi olarak kabul edeceğini açıkladı
Ukrayna ise alternatif sevkiyat rotaları arayışında Örneğin Karadeniz limanları yerine Tuna ırmağı üzerinden daha inançlı bir dış ticaret yolu çalışmaya başladı Romanya üzerinden sevkiyat gündemde Lakin yeniden de Ukrayna’nın tarım eserleri ihracatı 15 Ağustos prestijiyle son bir ayda Haziran ayına oranla üçte bir oranında azaldı
2023 DÜNYA TAHIL REKOLTESİ DE DÜZGÜN OLACAK
2023 yılı için dünya tahıl rekoltesi konusunda olumlu haberler var ABD Tarım Bakanlığı’nın USDA raporlarında genel olarak global tahıl üretiminde geçen yıla nazaran artış bekleniyor
USDA’nın Ağustos raporunda geçen yıl 2 milyon 746 bin ton olan global tahıl üretiminin bu dönem 2 milyar 811 milyon tona çıkacağı kestirim ediliyor Global buğday üretiminin de geçen yılki 790 milyon tondan bu yıl 793 milyon tona çıkacağı öngörülüyor Bu sayılar Haziran ve Temmuz’da daha yüksekti Ağustos raporunda bir ölçü düşürüldü
Rusya Hindistan Avrupa Birliği AB ve Ukrayna üzere değerli buğday üreticisi ülkelerde üretim artışı bekleniyor Rusya’nın üretiminin bilhassa bol bahar yağışlarının akabinde elverişli hava şartları sayesinde 85 milyon tona yükseleceği iddia ediliyor Hindistan’ın buğday üretiminin de 3 5 milyon ton artarak 113 5 milyon tona çıkacağı bekleniyor
Aynı formda Dünya Tahıl Kurulu de IGC 2023 24 döneminde bilhassa mısır ve pirinç üretimindeki artış sayesinde rekor tahıl hasadı beklentisinde olduğunu açıkladı IGC’ye nazaran global mısır hasadı geçen yıla nazaran yüzde 5 5 artışla 1 2 milyar ton pirinç hasadı ise yüzde 2 5 artışla 527 milyon ton olacak
Buğday üretiminin ise geçen yıla nazaran yüzde 2 4 azalarak 784 milyon tona düşmesi bekleniyor Bu tekrar de Konsey’in son beş yıllık ortalama üretim sayısının üzerinde Ve de geçen yıldan devredecek 277 milyon ton stokla birlikte bir buğday ıstırabı kelam konusu değil
ABD TARIM BAKANLIĞI TÜRKİYE İÇİN DE OLUMLU İDDİALAR YAPTI
USDA Türkiye’nin tahıl rekoltesinin de kış aylarındaki kuraklığın akabinde gelen ilkbahar yağışları sayesinde beklenenden yeterli olacağını öngörüyor USDA ya nazaran buğday üretiminin 18 5 milyon ton arpa üretiminin 7 8 ve mısır üretiminin 8 milyon ton olması bekleniyor
Burada Türkiye için paragraf açalım Evet bu yıl Nisan yağmurları sayesinde tahıl hasadı âlâ olacak Toprak Mahsulleri Ofisi TMO 2023 ün tahıl hasadında rekor yılı olacağını bildirdi TMO bu yıl 21 milyon ton buğday 8 5 milyon ton arpa 8 5 milyon ton mısır üretimi bekliyor Buğdayda Türkiye İhracatçılar Meclisi 20 milyon ton Ulusal Hububat Kurulu 21 5 milyon ton beklentisinde
TÜRKİYE İTHALATA ÇOK BAĞIMLI MUHTEMEL BESİN KRİZİNDE HALİMİZ NE OLACAK
Türkiye nin sorunu tarımda ithalata bağımlı olması Dünyanın en çok buğday ithal eden ülkelerinden biriyiz Buğdayın büyük kısmı Rusya dan geliyor Öbür ülkelere bağımlı olmak mümkün besin krizinde çok tehlikeli bir durum
Geçen yıl 3 4 milyar dolarlık buğday ithal ettik Bu yılın birinci yarısında ise 7 2 milyon buğday için 2 4 milyar ödedik
Sadece buğday değil arpa pirinç mısır zeytinyağı ayçiçek yağı mercimek fasulyeyi de ağır biçimde dışardan alıyoruz
HASAR VERİLEN BUĞDAY ÖLÇÜSÜ OKYANUSTA DAMLA
Maalesef iki işçinin hayatını yitirdiği Derince’deki patlamaya dönersek burası 90 bin tonluk kapasitesi olan ve o anda içinde 75 bin ton buğdayın olduğu bir silo Patlamadan etkilenen eser ölçüsü ise 15 bin ton
Bu yıl Türkiye’nin buğday üretiminin 22 milyon tona çıkacağını öngörenler var Bu nedenle 15 bin ton okyanusta damla diyebiliriz Fransa’daki silo yangınları ve Rusya’nın Ukrayna’nın eserine verdiği hasar için de global üretim ölçüsünü düşünecek olursak tıpkı benzetmeyi yapabiliriz Bunlar sabotaj olsa bile tahıl eserlerinde fiyat artışına enflasyona ve kıtlığa neden olacak gelişmeler değildir
ŞUNU DEMEK İSTEMİYORUM GLOBAL KAPİTALİZM YAPAY BESİN KRİZİ ÇIKARMAZ
Kesinlikle şunu demek istemiyorum Global kapitalizm bu çeşit manipülasyonlar yapmaz yapay bir besin krizi çıkarmaz Tersine herkese yetecek kadar besinin olduğu fakat milyonlarca insanın açlık çektiği dünyamızda besin konusunda her türlü ıstıraba hazır olmak gerekir
Küresel kapitalizmin karanlık güçlerinin savaş çıkardığı doğal gaz boru çizgilerini tahrip ettiği yaptırımlarla ekonomileri çökerttiği insanları açlığa mahkum ettiği vahim eşitsizlikler yarattığı milyarlarca insanı işsizliğe sürüklediği bir gerçek
Kutsanan piyasa kapitalizminin su ve besin üzere temel gereksinimleri birer meta haline getirdiğini de biliyoruz yaşıyoruz
TARIMDA DA ‘BÜYÜK SIFIRLAMA’ YAPMAK NİYETİNDELER
Küresel kapitalizm Büyük Sıfırlama diye bir şey çıkardı
Buna COVID 19 salgını sonrasında düzgünce yalpalayan global ekonomiyi sürdürülebilir bir formda yine inşa etme gayreti diyelim Dünyayı tek elden global sistemin tümünde geçerli kurallarla yönetmek istiyorlar Öncülüğünü Dünya Ekonomik Forumu nun WEF lideri Klaus Schwab yapıyor Scwab ın da Rotschild ve Rockefeller ailelerinin temsilcisi olduğu sav ediliyor
Tarımda ve milletlerarası besin sisteminde de sıfırlamayı amaçlayan bir oyun sahneleniyor Örneğin çevreci teşebbüslerle Belçika Almanya İrlanda ve Britanya üzere ülkelerde klasik çiftçiler daldan ayrılmaya teşvik ediliyor Bunun yerine yeni sürdürülebilir çiftçiler kimler olduğunu kestirim edebiliriz için arazi açmak isteniyor
Sera gazı emisyonlarına güç kesiminden sonra en çok katkıda bulunan ikinci kesim olan tarım neredeyse tüm büyük memleketler arası ve global kuruluşların maksat tahtasında yer almaya başladı Tahlilin BM’nin 2030 Gündemi ni oluşturan 17 Sürdürülebilir Kalkınma Maksadından biri olan sürdürülebilir tarım olduğu savunuluyor
ET TÜKETİMİNİN DÜŞÜRÜLMESİ BÜYÜK BAŞ HAYVANLARIN KESİLMESİ KONUŞULUYOR
Mısır’daki COP27 yıllık Yeşil Gündem İklim Doruğu’nda sürdürülebilir iklime sağlam sağlıklı beslenmeye geçişi teşvik etmeyi amaçlayan teşebbüsün önü açıldı Besin ve Tarım Örgütü FAO bir yıl içinde tarım bölümündeki sera gazı emisyonlarını azaltmak için bir yol haritası açıklamayı hedefliyor
Gündemde nitrojen kullanımının ve global hayvancılık üretiminin azaltılması et tüketiminin düşürülmesi ve bitki bazlı yahut laboratuvarda yetiştirilen eserler ve hatta böcekler üzere daha sürdürülebilir protein kaynaklarının teşvik edilmesi var Örneğin Birleşmiş Milletler Etraf Programı global et ve süt eserleri tüketiminin 2050 yılına kadar yüzde 50 oranında azaltılması gerektiğini belirtti
Dünya Bankası da bu sıfırlamanın finans ayağı natürel ki 2021 2025 devrinde toplam finansmanının yüzde 35’ini iklim değişikliğiyle başa çıkmak için tarımı ve öteki kilit sistemleri dönüştürmeye ayrılacağını açıkladı
DÜNYA EKONOMİK FORUMU’NUN BESİN KRİZİ ÖNGÖRÜSÜ VAR
Dünya Ekonomik Forumu’nun da WEF besin krizi öngörüsü var Daha doğrusu dünyayı yöneten global zenginler bu türlü bir krize toplumu hazırlamak için giriş taksimi yapıyorlar
WEF tarafından yılbaşındaki Davos toplantısında yayımlanan ve kısa ve uzun vadede en büyük 10 global riski içeren 2023 Global Riskler Raporu’nda gelecek iki yılda besin güç ve gübre arzındaki külfetlerin neden olacağı çoklu krizler öngörülüyor
Raporda global besin sistemindeki başarısızlığın kaçınılmaz olduğu ve toplumun hayat pahalılığı krizinin devam etmesiyle besinde daha fazla fiyat artışlarıyla karşı karşıya olduğu vurgulanıyor
Forumun strateji ve global projeler lideri Tania Strauss’a nazaran Bu krizle birden fazla besin krizinin geleceğinden emin olarak yüzleşmeliyiz
Lafı uzatmayalım şu andaki üretim sayılarına hasat varsayımlarına nazaran dünyada besin konusunda bir arz problemi görünmüyor
Ancak tıpkı yeteri kadar besin olmasına karşın bir milyar insanın açlık çekmesi üzere global kapitalizm yapay bir besin krizi de yaratabilir
ÇİN PİYASALARI KORKUTUYOR
Geçen hafta Çin’den gelen haberlerle global borsalar da ekside kapandı ABD’de Merkez Bankası’nın FED yüksek faiz siyasetini uzun vakit sürdüreceği derdi ve Çin’in gayrimenkul devi Evergrande’nin alacaklılarından korunmak için ABD’de bir iflas mahkemesine müracaat yapması pay senetlerinde satışı getirdi Wall Street’te Dow Jones Endeksi yüzde 2 S P 500 ve Nasdaq da yüzde 2’nin üzerinde bedel yitirdi Avrupa borsalarında da tıpkı münasebetlerle keskin düşüşler yaşandı
Başbakan Li Qiang’ın bu yıl ekonomik maksatlara ulaşılacağı açıklamasına karşın Çin iktisadında işler güzel gitmiyor Ekonomik dataların birden fazla beklentilerin altında geliyor Buna bir de derinleşen gayrimenkul dalı krizi eklendi
Çin’den gelen olumsuz haberler geçen hafta petrol fiyatlarının yüzde 2 düşmesine neden oldu Batı Teksas petrolünün varili 81 doların altına indi
